Już sama tajemnicza nazwa brzmi wystarczajaco zachęcająco, aby odwiedzić to miasto na Podolu. A warto, bo jest to urocze, pięknie położone miasto, 70 km na południe od Tarnopola, nad rzeką Seremet. Znajduje się tu sporo interesujących zabytków, w tym wspaniały kościół dominikanów oraz niezwykłe sukiennice i ratusz, a także magiczna atmosfera. 

Niezwykła nazwa miasta pochodzi od nazwiska magnata Czartkowskiego, albo uroczyska Czarna Dolina, lub od bagiennego szuwaru, którego archaiczna nazwa to „czeret”. Pewne jest natomiast, że Czortków został założony jako prywatne miasto, a pierwsza pisemna wzmianka o nim pochodzi z roku 1522. W tym samym roku Czortków otrzymał prawa magdeburskie.

Burzliwe dzieje miasta były charakterystyczne dla tych ziem. W 1649 r. Czortków został zdobyty przez wojska kozackie. W 1672 r. Czortków zajęły wojska osmańskie i miasto do roku 1683 było rezydencją tureckiego baszy na Podolu. Rzeczpospolita odzyskała miasto w 1699 r. Po rozbiorach na krótko trafiło do Rosji, po czym w 1815 r. stało się częścią monarchii austriackiej. Od 1918 do 1919 r. Czortków należał do Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej (ZURL). Wszedł do ukraińskiej historii dzięki słynnej „ofensywie czortkowskiej”, kiedy to wojska ZUR zepchnięte przez Polaków do Zbrucza podjęły heroiczną ofensywę odrzucając napastników o ok. 100 km. Ofensywa zakończyla się ostatecznie porażką z powodu braku amunicji. W okresie międzywojennym Czortków należał do Polski. W 1940 r. doszło do tzw. „powstania czortkowskiego”. Spiskowcy zamierzali porwać z dworca pociąg, aby przedostać się do pobliskiej Rumunii. Niestety wojsko sowieckie uniemożliwiło ten zamiar. Dziś miasto liczy około 30 tys. mieszkańców.

Czortków zachwyca swoim położeniem wśród wzgórz, nad malowniczym Seremetem. Najbardziej charakterystycznym zabytkiem miasta i istotnym fragmentem jego historii jest kościół pw. św. Stanisława i klasztor dominikanów. Świątynie wybudowano w latach 1909-1910, na miejscu kościoła z początków XVII w. Autorem świątyni był architekt Jan Sas-Zubrzycki. Kościół pw. św. Stanisława Biskupa, część konwentu OO Dominikanów, nosi cechy dojrzałego stylu neogotyckiego. Kościół jest zaliczany do najpiękniejszych świątyń w Zachodniej Ukrainie.

Świątynie zamknięto w 1946 r. i zamieniono na magazyn. W 1989 r. kościół wrócił do zakonu dominikanów i dziś jest centrum życia religijnego rzymskich katolików na Ukrainie. Wewnątrz możemy podziwiać m.in. ołtarz główny z lat 1927-30, wykonany przez zakonników. W centralnej części ołtarza znajduje się kopia cudownego obrazu Matki Boskiej Czortkowskiej. Oryginał zakonnicy wywieźli do Polski w 1946 r.

Tylko kilka kroków w dół ulicy dzieli kościół dominikański od starego ratusza. Ta bardzo charakterystyczna drewniana budowla z wieżą na której zamontowano zegar o czterech tarczach pochodzi z XIX w. Wieża jest szczególna – fachwerokowa, czyli z muru pruskiego. Oryginalny dwukondygnacyjny budynek także drewniany, obok ratusza, to XIX wieczne sukiennice. Pełnią swą rolę do dziś. Zabytkiem godnym uwagi jest drewniana cerkiew Uspieńska z XVI lub XVII w.

Czortkowski zamek to już dziś tylko ruiny, ale warto je zobaczyć z bliska. Zamek należący do rodu Golskich wzniesiono w 1610 r. na planie nieregularnego pięcioboku. Wewnątrz znajdował się pałac mieszkalny. W kolejnych latach zamek zmieniał właścicieli. W czasach austriackich pełnił m.in. funkcję więzienia, po czym uległ poważnym zniszczeniom.

Na obiad, kawę, czy piwo warto zatrzymać się w uroczym, stylizowanym na historyczny, lokalu „Pan Czartkowski” w centrum. Do Czortkowa można łatwo dojechać autobusem z Tarnopola, około 1,5 godz. jazdy.

Oficjalna strona miasta: https://www.chortkivmr.gov.ua/turystu/